POLSKIE STOWARZYSZENIE PSYCHOTERAPII TAŃCEM I RUCHEM

Definicje

"Ciało jest fizycznym aspektem osobowości, a ruch czyni tę osobowość widzialną".
M. Starks Whitehouse

Definicje   Definicje   Definicje

Psychoterapia Tańcem i ruchem

Psychoterapia Tańcem i Ruchem (ang. DMT - Dance Movement Therapy lub DMP - Dance Movement Psychotherapy *) podobnie jak inne nurty psychoterapii opiera się na świadomym i zamierzonym zastosowaniu uznanych zasad psychoterapii, metod klinicznych i postaw interpersonalnych, w celu pomagania ludziom w zmianie ich zachowań, procesów poznawczych, sposobu przeżywania emocji i/lub innych cech osobowych w kierunku, który korzystający z terapii uważają za pożądany (Prochaska i Norcross, 2006).


* Druga nazwa jest młodsza i obowiązująca, natomiast pierwsza – to nazwa pierwotna, częściej spotykana w piśmiennictwie ze względu na wieloletnią tradycję.


Relacja terapeutyczna

Podstawą psychoterapii tańcem i ruchem i bardzo istotnym czynnikiem leczącym, wspólnym dla większości nurtów psychoterapeutycznch jest relacja pomiędzy pacjentem a terapeutą (relacja terapeutyczna) budowana w bezpieczny sposób podczas procesu terapii, oparta na empatii, akceptacji, zaufaniu i autentycznej obecności. DMP umożliwia nawiązanie relacji na dwóch poziomach: werbalnym i niewerbalnym.


Ruch w procesie psychoterapii

To co jest specyficzne w DMP, to wykorzystanie podczas psychoterapii ruchu, poprzez który człowiek może zaangażować się w kreatywny proces prowadzący do osobistej integracji i rozwoju. Dzięki włączeniu do psychoterapii elementów ukierunkowanych na doświadczanie i czucie, wewnętrzny świat osoby może stać się bardziej zrozumiały, a relacja między pacjentem a terapeutą pełniejsza. Tym co wyróżnia Psychoterapię Tańcem i Ruchem spośród innych form psychoterapii zorientowanych na działanie jest wykorzystanie procesu twórczego, metafory ruchowej oraz analizy i obserwacji ruchu.

 

Ciało i umysł

Psychoterapia tańcem i ruchem opiera się na założeniu, że „ciało i umysł pozostają ze sobą w stałej wzajemnej interakcjii” (Schoop i Mitchell, 1974), w ciele człowieka zawarta jest jego historia a jego osobowość i stan emocjonalny wyrażają się poprzez postawę ciała i ruch. Dlatego też zmiana na poziomie ruchu (rozwijanie świadomości ciała, zmiana shcematów ruchowych) może mieć wpływ na całościowe funkcjonowanie człowieka.

 

Definicje   Definicje   Definicje

 

Ruch rozumiany bardzo szeroko

Kluczowe dla DMP jest wspieranie pacjenta w dostrzeganiu i rozwijaniu spójności miedzy myślami, emocjami, wrażeniami z ciała i działaniem. Ruch może sprzyjać ujawnianiu się tych doświadczeń i może stać się dla nich formą wyrazu. Ruch jest pojmowany przez psychoterapeutów DMP bardzo szeroko. Mieszczą się w nim zarówno postawa ciała, gest, oddech, naturalny, spontaniczny ruch,  taniec improwizowany, bezruch, jak i różnego rodzaju sekwencje ruchowe i taneczne.

 

Ruch i aspekt cielesny w procesie psychoterapii

Włączenie szeroko pojętego ruchu i aspektu cielesnego w proces psychoterapii pozwala na poznanie reakcji ciała i otworzenie się na płynące z niego odczucia. Może być sposobem na   głębsze zozumienie samego siebie.  Pozwala również zwiększyć dostęp do pełniejszego odczuwania i wyrażania emocji a także wykorzystania swoich możliwości. Ruch pomaga przygotować się do nazywania trudnych emocji. Daje również dostęp do nieświadomych uczuć, które choć często wyparte, ale wciąż istnieją w ciele. Ruch pobudza wyobraźnię, umożliwia tworzenie i przeżywanie nowych doświadczeń.

 

Ruch i słowo

Ruch i słowo - niewerbalne i werbalne interwencje w Psychoterapii Tańcem i Ruchem - są równie istotne. Uzupełniają się wzajemnie. Stosuje się je w różnym zakresie w zależności od potrzeb i gotowości konkretnego pacjenta. Zwykle w trakcie sesji ruch przeplata się z omawianiem pojawiających się w związku z nim treści. Terapeuta swoimi pytaniami czy interpretacjami pomaga pogłębić ich zrozumienie. Może też angażować się w ruch razem z pacjentem i oprócz reakcji słownych, proponować doświadczenia ruchowe.  Terapeuta często porusza się, aby wspierać odzwierciedlać i rozwijać ruch pacjenta. Uważny terapeuta zawsze dostosowuje sposób bycia z pacjentem do aktualnej sytuacji.


Terapeuta tańcem i ruchem może czerpać inspiracje z różnych technik ruchu i tańca:

  • improwizacje
  • ruch autentyczny
  • Body mind centering
  • wizualizacja w ruchu
  • prace z rozwojowymi wzorcami ruchowymi
  • doświadczenie różnych jakości ruchu
  • tańce w kręgu


Podczas psychoterapii nie ma nauki sekwencji tanecznych. Stąd wcześniejsze doświadczenie taneczne nie jest potrzebne. Ważne jest wsłuchanie się we własne ciało i pozwolenie mu na ruch, który będzie prawdziwy, a nie ładny.

Psychoterapia Tańcem i Ruchem jest wykorzystywana z sukcesem zarówno w pracy z osobami cierpiącymi na różnego rodzaju zaburzenia, jak również w pracy z ludźmi zdrowymi, którzy chcą się rozwijać i coraz pełniej wyrażać siebie.

Definicje   Definicje   Definicje
Poruszenia